Beton, belirli bir miktarda çimento, kum, agrega ve su karıştırıldığında elde edilir; bazı durumlarda beton katkı maddeleri kullanılmaktadır.
NSG inşaat firmasının N50 yapıştırıcı ve beton katkısı su yalıtımı ve güçlendirme özelliğine sahiptir; ayrıca bir miktar süper akışkanlaştırıcı ve don karşıtı özellikleri de bulunmaktadır.
Çimento ve malzemeler bir araya geldikten sonra, ısı üreten bir süreçle reaksiyona girerler. Bu süreçte, farklı bileşenleri birbirine bağlayan yapışkan bir madde oluşur ve katı bir cisim haline gelir. Beton yapımında kullanılan kum, agrega ve su gibi malzemelerin çoğu bölgelerde bulunabilir olması nedeniyle beton uygun fiyatlarla temin edilebilir.
Beton Kürleme (Beton İşleme)
Betonun bir işleme yöntemi, beton kürlemedir (Betonun doğru işlenmesi, yapı dayanımını büyük ölçüde etkiler).
Beton Kürleme Yöntemleri:
- Su püskürtme yöntemiyle beton kürleme
- Naylon yöntemiyle beton kürleme
- Betonun suya daldırılması yöntemiyle kürleme
Beton Kürlemenin Amaçları:
- Kaybedilen nemin azalmasını önlemek
- Betonda sıcaklık korumak
- Beton dayanımını artırmak
Beton Katkı Türleri:
Beton katkıları, betonun özelliklerini güçlendirir ve nihai priz süresi, işlenebilirlik ve çekme dayanımını etkiler.
✅ Kimyasal Katkılar
Toz veya sıvı formda olan bu katkılar, betonda özel özellikler oluşturur ve şunları içerir: akışkanlaştırıcı, süper akışkanlaştırıcı, hızlandırıcı veya erken priz alan, yavaş priz alan, hava katkısı ve pigmentler.
✅ Süper Akışkanlaştırıcı Katkı
SH7 adı verilen bu katkı, yoğun, kahverengi bir sıvıdır; klor içermeyen, akışkanlık sağlayan, betonun su miktarını azaltan ve çimento parçacıklarının dağılımını iyileştiren bir özelliğe sahiptir. Kaliteyi ve işlenebilirliği artırırken dayanımı azaltmadan bütünlüğü korur. Ayrıca su bazlıdır ve nano teknoloji kullanılarak üretilmiştir.
✅ Hızlandırıcı Katkı
Hızlandırıcılar, soğuk hava koşullarında betonun özelliklerini iyileştirir ve çimentonun hidratasyon hızını artırır.
✅ Yavaşlatıcı katkı maddesi
Yavaşlatıcılar, sıcak iklimlerde büyük hacimli betonların sertleşme süresini kontrol etmek için kullanılır.
✅ Hava katıcı katkı maddesi
Bu maddeler, karışım sırasında betonda kesintisiz küçük hava kabarcıkları oluşturur ve donma sırasında betonun performansını artırır. Genellikle, iri veya hafif agregaların bulunduğu ve çimento ile su miktarının daha az olduğu karışımlarda kullanılır. Bu tür katkılar, hafif ve büyük hacimli beton üretiminde kullanılır ve ayrıca betonun dayanıklılığını artırır.
✅ Pigment katkı maddesi
Betonun rengini değiştirmek için bu katkı maddesi kullanılır.
✅ Mineral katkı maddeleri
Bu katkılar, geri dönüştürülmüş malzemelerin kullanımı sayesinde çevreye zarar vermeden beton üretim maliyetlerini azaltır.
✅ Uçucu kül katkı maddesi
Bu katkının özellikleri, kullanılan kömür miktarına bağlıdır. Ayrıca, sera gazlarının oluşumu nedeniyle, uçucu kül yerine Portland çimentosu kullanılır çünkü özelliklerini birkaç kat artırır ve çevreye zarar vermez.
✅ Nano karbon lifleri katkı maddesi
Betonun basınç dayanımını ve diğer özelliklerini artırmak için bu katkı maddesi kullanılır. Karbon lifleri, yüksek çekme dayanımı ve iletkenliğe sahip olup, betonun elektriksel ve mekanik özelliklerini artırır, donmayı önler ve iletken hale getirir.
✅ Silika Köpüğü Katkısı
Bu katkı, elektrik ark ocaklarından elde edilmektedir ve silikon ve ferrosilikon alaşımlarının üretimi sırasında oluşur. Bu maddenin parçacıkları, uçucu kül ile karşılaştırıldığında çok daha küçüktür. Ayrıca bu madde, betonun dayanıklılığını ve direncini artırır, ancak betonun verimliliğini artırmak için SH7 süper akışkanlaştırıcıya ihtiyaç vardır.
✅ Volkanik Cüruf Katkısı
Bu katkı, hidrolik özelliklere sahiptir ve Portland çimentosu yerine kullanılabilir.
✅ Reaktif Metakaolin Katkısı
Bu katkı, açık renkli beton üretiminde kullanılır, betonun dayanımını artırır ve yapıların görünümünün önemli olduğu yerlerde uygulanır.
Betonun Dezavantajları:
- Betonun sertleşmeden önce çatlaması
- Betonun sertleştikten sonra çatlaması
Betonda çatlak oluşumunun nedenleri:
- Beton dökümünün ilk saatlerinde demirlerin hareket etmesi
- Beton dökümünden sonraki üç saat içinde oluşan plastik oturma
- Büzülme ve kuruma nedeniyle betonun dayanıklılığının kaybolması
- Isıl büzülme
Beton çeşitleri:
🔶 Normal Beton: Su, Portland çimentosu, kum ve agrega ile oluşur.
🔶 Hafif Beton: Perlit, kil, ponza gibi hafif agregalardan oluşur ve hafifliği nedeniyle inşaat blokları ve zemin kaplaması için en uygun beton türlerinden biridir. Hafif betonun bir özelliği, düşük ısıl iletkenliğidir.
🔶 Ağır Beton: Adından da anlaşılacağı üzere, dökme demir, çelik parçaları ve baryum sülfat kullanıldığı için diğer beton türlerine göre daha ağırdır. Bu beton, radyasyona karşı dayanıklı nükleer santrallerde kullanılır.
🔶 Donatılı Beton: Gerilmelere karşı dayanıklılığı artırmak için kullanılır. Bu tür betonda takviye çubukları, metal levhalar, ağlar ve P.P takviye lifleri kullanılır. (P.P lifleri, polipropilen parçacıklarından üretilmiş cam benzeri liflerdir ve betonun yüzeysel ve derin çatlaklarını önlemeye yardımcı olur.)
🔶 Cam Beton: Cam beton veya şeffaf beton, yukarıda belirtilen malzemelere ek olarak cam katkısı içerir. Zemin kaplaması, iç mekan tasarımı, duvarlar ve bloklarda kullanılır.
🔶 Asfalt Betonu: Yol yapımında sıcak olarak kullanılır ve kırılmış ve sınıflandırılmış agregalar ile dolgu maddesinden oluşur.
🔶 Silindirle Sıkıştırılmış Beton: Silindirle uygun miktarda su ile sıkıştırılan malzemelerden oluşur. Silindirle sıkıştırılmış beton, baraj inşaatı ve yol yapımında özel bir uygulama alanına sahiptir.
🔶 Kendiliğinden Sıkışan Beton: Kendiliğinden sıkışan betonda, beton malzemelerine ek olarak SH7 süper akıcı katkı maddesi kullanılır; bu sayede vibrasyon veya sarsma gerektirmez. Yüksek dayanıklılığı ve akışkanlığı kendiliğinden sıkışan betonun en önemli özelliklerindendir.
🔶 Şablonlu Beton: Yaya yollarında, garajlarda ve estetik görünümün önemli olduğu yerlerde kullanılır.
🔶 Polimer Beton: Bu betonda polimer çimento yerine geçer ve beton bileşenlerinin yapışmasını sağlar.
🔶 Spray Beton veya Shotcrete: Karmaşık yapıların olduğu yerlerde normal bir beton olarak kullanılır. Islak, kuru ve lifli shotcrete çeşitleri mevcuttur.
🔶 Sünger Beton: Bu betonun gözenekli yapısı sayesinde su kolayca geçer.
🔶 Hazır Beton: Fabrikada hazırlanır ve mikser kamyonlarıyla istenilen yere taşınır. Hazır olmasından dolayı gönderim süresine dikkat edilmelidir. (Gönderim süresi uzarsa beton sertleşir.)
🔶 Kireç Beton: Bu betonda çimento yerine kireç kullanılır ve en çok kubbelerde ve kemerlerde uygulanır.
🔶 Prefabrik Beton: Hazır betona benzer şekilde fabrikada kalıplanıp üretilir ve ağır makinelerle istenilen yere taşınır; köprü yapımında, katlı otoparklarda ve inşaatta kullanılır.
🔶 Ön Gerilmeli Beton: Bu betonda yüksek dayanıklılık sağlamak için gerilmiş donatı kullanılır; ağır yapılar, köprüler, üst geçitler ve tavan yapımında tercih edilir.